fax. 22 443-04-01
ul. Nowy Świat 18/20
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, bądź jego delegatura jest pierwszą instancją do której musi się zwrócić osoba zamierzająca wywieźć zabytek za granicę na podstawie pozwolenia. Oznacza to, że nie wszystkie przedmioty i dzieła sztuki wymagają uzyskania dokumentów wywozowych z WUOZ. Przedmioty, które nie spełniają ustawowej definicji przedmiotu zabytkowego , określonego w jako : nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich części lub zespoły , będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia , których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową nie pozostają w kręgu zainteresowania organu konserwatorskiego. W przypadku materiałów bibliotecznych należy zwracać się do Biblioteki Narodowej.
Kwestie wywozu zabytków za granicę regulują przepisy:
-Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r z późniejszymi zmianami ( Dz. U. 2003. nr 162, poz. 1568)
Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 18 lutego 2011 r w sprawie wzorów dokumentów oceny wskazującej czas powstania zabytku , wyceny zabytku oraz potwierdzenia wwozu zabytku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
( Dz. U.2011 . nr 50 , poz. 256)
-Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 18 kwietnia 2011 r w sprawie wywozu zabytków za granicę
( Dz. U.2011 . nr 89 , poz. 510)
Wymóg uzyskania pozwolenia dotyczy tylko niektórych zabytków , takich które przekroczyły zarówno progi wiekowe jak i cenowe, jakie zostały określone w art. 51 ust. 1 ustawy o ochron ( por. poniższa tabela) .
| L.p. | KATEGORIA ZABYTKU | CZAS POWSTANIA | WARTOŚĆ |
| 1. | Zabytki archeologiczne wchodzące w skład zbiorów archeologicznych lub pozyskane w wyniku badań archeologicznych bądź przypadkowych odkryć | mające więcej niż 100 lat | dowolna |
| 2. | Elementy stanowiące integralną cześć zabytków architektury, wystroju wnętrz, pomników, posągów i dzieł rzemiosła artystycznego | mające więcej niż 100 lat | dowolna |
| 3. | Wykonane dowolną techniką i na dowolnym materiale dzieła malarstwa, nieobjęte kategorią z pkt 4 i 5 | mające więcej niż 50 lat | wyższa niż 40 000 PLN |
| 4. | Wykonane na dowolnym materiale akwarele, gwasze i pastele | mające więcej niż 50 lat | wyższa niż 16 000 PLN |
| 5. | Mozaiki, nieobjęte kategorią z pkt 1 i 2 oraz rysunki wykonane na dowolnym materiale i dowolną techniką | mające więcej niż 50 lat | wyższa niż 12 000 PLN |
| 6. | Oryginalne dzieła grafiki i matryce do ich wykonania oraz oryginalne plakaty | mające więcej niż 50 lat | wyższa niż 16 000 PLN |
| 7. | Oryginalne rzeźby, posągi lub ich kopie wykonane tą samą techniką co oryginał, nieobjęte kategorią z pkt 1 | mające więcej niż 50 lat | wyższa niż 20 000 PLN |
| 8. | Pojedyncze fotografie, filmy oraz ich negatywy | mające więcej niż 50 lat | wyższa niż 6 000 PLN |
| 9. | Pojedyncze lub znajdujące się w zbiorach rękopisy | mające więcej niż 50 lat | wyższa niż 4 000 PLN |
| 10. | Pojedyncze lub znajdujące się w zbiorach książki | mające więcej niż 100 lat | wyższa niż 6 000 PLN |
| 11. | Pojedyncze mapy drukowane i partytury | mające więcej niż 150 lat | wyższa niż 6000 PLN |
| 12. | Kolekcje i przedmioty z kolekcji zoologicznych, botanicznych, mineralnych lub anatomicznych | dowolny | wyższa niż 16 000 PLN |
| 13. | Kolekcje o znaczeniu historycznym, paleontologicznym, etnograficznym lub numizmatycznym | dowolny | wyższa niż 16 000 PLN |
| 14. | Środki transportu | mające więcej niż 50 lat | wyższa niż 32 000 PLN |
| 15. | Inne zabytki | mające więcej niż 50 lat | wyższa niż 16 000 PLN |
Kategorie przedmiotów, które nie obejmuje tabela można wywozić bez pozwolenia , pod warunkiem, że:
-nie są wpisane do rejestru zabytków
-nie wchodzą w skład zbiorów publicznych, które stanowią własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych jednostek organizacyjnych zaliczanych do sektora finansów publicznych
- nie znajdują się w inwentarzach muzeów lub narodowym zasobie bibliotecznym
Istnieją 4 rodzaje pozwoleń:
-wielokrotne pozwolenie ogólne ( dla muzeów i instytucji kultury)
-wielokrotne pozwolenie indywidualne na czasowy wywóz zabytku
-jednorazowe pozwolenie na czasowy wywóz zabytku za granicę
-jednorazowe pozwolenie na stały wywóz zabytku za granicę ( wydaje Minister Kultury, ale wnioski składane są za pośrednictwem WKZ )
Pozwolenia na wywóz za granice nie wymagają :
1.zabytki nieobjęte kategoriami wskazanymi w art. 51 ust. 1 czyli te, które nie są ujęte w powyższej tabeli ;
2.zabytki przywiezione z terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej, które były objęte procedurą odprawy czasowej lub procedurą uszlachetniania czynnego w rozumieniu przepisów prawa celnego;
3.zabytki przywiezione z terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej, które były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu ze zwolnieniem od należności celnych przywozowych, jeżeli wywóz tych zabytków następuje przed upływem 5 lat od dnia dopuszczenia do obrotu;
4.zabytki przywiezione z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej na okres nie dłuższy niż 3 lata, jeżeli wywozu tych zabytków dokonuje się na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej;
5.zabytki przywiezione z zagranicy przez osoby korzystające z przywilejów lub immunitetów dyplomatycznych, w tym przywiezione w celu urządzenia wnętrz przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych;
6.dzieła twórców żyjących – w tym przypadku najprościej zwrócić się do artysty o oświadczenie
7.zabytki przemieszczane przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej na terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej i objęte kategoriami A.1 – A.15 wymienionymi w załączniku do rozporządzenia Rady ( EWG) nr 116/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie wywozu dóbr kultury ( Dz. Urz. WE L 39 z dnia 10.02.2009 ), jeżeli ich wartość jest niższa od progów finansowych wymienionych w pkt B tego załącznika;
8.zabytki, które posiadają potwierdzenie wwozu wystawione przez organ celny lub Straż Graniczną zgodnie z art. 59 ust. 3 pkt 4.
Wywożąc za granicę zabytek nie wymagający uzyskania pozwolenia należy liczyć się z tym, że w myśl art. 59 ust. 2 w przypadku przedmiotów wzbudzających wątpliwości służby graniczne lub organ celny mogą zażądać okazania jednego z poniżej wymienionych dokumentów potwierdzających fakt, że wywożony zabytek nie wymaga pozwolenia, czyli :
1.ocena wskazująca czas powstania zabytku wykonana przez instytucję kultury wyspecjalizowaną w opiece nad zabytkami, rzeczoznawcę ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, podmiot gospodarczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu zabytkami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub organ administracji publicznej;
Wzór dokumentu wyżej w Rozporządzeniu MKiDN z dn. 18.02.2011
2.wycena zabytku wykonana przez instytucje kultury wyspecjalizowaną w opiece nad zabytkami, rzeczoznawcę ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego lub podmiot gospodarczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu zabytkami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
Wzór dokumentu wyżej w Rozporządzeniu MKiDN z dn. 18.02.2011
3.faktura zawierająca dane pozwalające na identyfikację przedmiotu, wystawiona przez podmiot gospodarczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu zabytkami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
4.potwierdzenie wwozu zabytku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zawierające fotografię zabytku, wystawione w przejściach granicznych przez organ celny, a w przypadku jego braku przez organ Straży Granicznej . Potwierdzenie jest wystawiane jedynie wtedy, gdy z załączonych dokumentów umożliwiających jednoznaczną identyfikację zabytku oraz jego wiek i wartość wynika, że należy on do kategorii zabytków, o których mowa w art. 51 ust.1;
Wzór dokumentu wyżej w Rozporządzeniu MKiDN z dn. 18.02.2011
5.ubezpieczenie przewozu zabytku z zagranicy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
6.pozwolenie na wywóz zabytku z terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.